Seguimento das poboacións de aves mariñas no Parque Nacional Marítimo e Terrestre das illas Atlánticas de Galicia. Resultados de 2024.

Munilla, I. 2024. Seguimento das poboacións de aves mariñas no Parque Nacional Marítimo e Terrestre das Illas Atlánticas de Galicia en 2024. Parque Nacional Maritimo-Terrestre das Illas Atlánticas de Galicia. Novembro 2024.


Corvo mariño (Phalacrocorax aristotelis)

• A poboación reprodutora de corvo mariño en 2024 estimouse en 511 parellas distribuidas en 11 localidades de cría. O 56% censouse en Ons, o 39% en Cíes e o 5% restante en Sálvora (Sagres, Noro e Pedra do Sargo).

• Contáronse 267 parellas menos que en 2023 o que supón un descenso porcentual do -34%. Os tres arquipélagos perderon poboación con respecto do ano pasado nunha proporción semellante (Cíes= -28,9%; Ons= -37,5%; Sálvora= -35,9%). Os pobres resultados do censo de 2024 inciden moi negativamente na taxa de crecemento estimada para os últimos dez anos (2014-2024) no conxunto do Parque Nacional que baixa até o -7,7%.

• A estima do desempeño reprodutivo no Parque Nacional en 2023, estimada a partir do seguimento de 31 sitios ocupados en Sagres e Ons foi de (media ± desviación típica): 0,32 ± 0,70 polos por niño. O 80% das parellas seguidas non deron sacado adiante polo ningún e non se observaron roladas de tres polos. O valor obtido este ano é o máis baixo da serie de datos ao dispor.

• A análise de 118 egagrópilas indica que a dieta durante o periodo reprodutivo estivo composta maioritariamente de cinco grupos de peixe: lábridos (Labridae; 39,0%), bogas (Boops boops; 30,5%), lorchos (Gobiidae; 27,1%), fanecas (Trisopterus spp., 22,0%) e pións (Atherina presbyter; 22,0%).

Gaivota patiamarela (Larus michahellis)

A poboación reprodutora de gaivota de patas amarelas no Parque Nacional en 2024 estimouse en 4973 parellas. Perto de dous terzos (62,9%) da poboación concéntrouse no arquipélago de Sálvora, un cuarto (26,9%) no de Cíes e o resto (9,71%) en Ons

• En 2024 cenáronse 1387 parellas menos que en 2022 (ano do último censo), un descenso porcentual do 21,8%.
No arquipélago de Sálvora a poboación inzou un 3,3%, metres que nos de Ons e Cíes perdeuse máis do 40% da poboación.

• O tamaño da poboación reprodutora en 2024 supón o 16,4% do máximo poboacional rexistrado en 2006 (N%= -83,7%; %anual= -9,6%). A maior perda ten acontecido no arquipélago de Cíes (N%= -91,6%; %anual= -12,9%) seguido do de Ons (N%= -89,8%; %anual= -11,9%) e Sálvora (N%= -67,9%; %anual= -6,1%).

• O desempeño reprodutivo rexistrado nunha mostra de 88 territorios foi baixo (media ± desviación típica = 0,78 ± 1,02 polos a voar por territorio). Apenas o 5,7% dos territorios conseguiron criar 3 polos e máis da metade (56,8%) non deron producido polo ningún.

Gaivota escura (Larus fuscus)

• A poboación reprodutora foi estimada en 32 parellas, todas elas agás unha en Vionta, estableceron territorios en Sálvora. A estima de 2024 incide na idea dunha certa estabilización da poboación reprodutora de gaivota de asa escura no Parque ao longo destes última década (2015-2024) en torno ás 25-30 parellas

Gaivotón (Larus marinus)

• En 2024 estimouse unha poboación reprodutora de gaivotón de 8 parellas, 3 na illa de Vionta e 5 na de Sálvora.

• O desempeño reprodutivo estimouse en 1,00 ± 0,71 polos a voar por parella.

Lampareiro (Haematopus ostralegus)

• A estima do tamaño da poboación reprodutora de gabita no Parque Nacional en 2023 é de 17 parellas: 11 en Sálvora, 5 en Vionta e 1 en Viños.

• As cifras deste ano duplican as obtidas en 2023 e suxiren por tanto que a pobación de gavita ten experimentado un considerable recrutamento e 2024. A curva de pooación para o período 2013-2024 suxire que a poboación pode atoparse nos comezos dunha fase de forte crecemento.

• O desempeño reprodutivo foi estimado en 1,27 ± 0,79 polos por parella.

Outras especies

• A garzota (Egretta garzetta) continúa a criar no illote de Briñas en Cortegada. Comprobouse a aniñamento de pato frisado (Mareca strepera) en Sagres.

Seguimento das poboacións de aves mariñas no Parque Nacional Marítimo e Terrestre das illas Atlánticas de Galicia. Resultados de 2023.

Munilla, I. 2023. Seguimento das poboacións de aves mariñas no Parque Nacional Marítimo e Terrestre das Illas Atlánticas de Galicia en 2023. Parque Nacional Maritimo-Terrestre das Illas Atlánticas de Galicia. Outubro 2023.


Corvo mariño (Phalacrocorax aristotelis)

• A poboación reprodutora de corvo mariño en 2023 estimouse en 778 parellas esparexidas en 11 localidades de cría. O 59% aniñou no arquipélago de Ons, o 36% no de Cíes e o 5% restante en Sálvora (Sagres, Noro e Pedra do Sargo).

• A estima de 2023 supón unha redución de 65 parellas en comparación co 2022 (-7,7%). A taxa de crecemento anual no conxunto do Parque Nacional para o período 2013-2023 é negativa (-2,12%).

• A estima do desempeño reprodutivo no Parque Nacional en 2023, estimada a partir do seguimento de 43 sitios ocupados en Sagres e Ons foi de (media ± desviación típica): 0,63 ± 0,89 polos por niño. O 60% das parellas seguidas non conseguiron sacar adiante polo ningún.

• A análise de 58 egagrópilas indica que a dieta durante o periodo reprodutivo estivo composta maioritariamente de cinco grupos de peixe: lábridos (Labridae; 43,1%), pións (Atherina presbyter; 27,6%), fanecas (Trisopterus spp., 20,7%), lorchos (Gobiidae; 15,5%), e bolos (Ammoditydae, 12,1%).

Gaivota patiamarela (Larus michahellis)

• O seguimento do tamaño da poboación reprodutora de gaivota patiamarela baseouse no reconto dos sectores de censo, que este ano xuntaron 1068 parellas.

• Dende a instauración deste esquema de seguimento en 2011 a poboación reprodutora de gaivota patiamarela nestes sectores diminuíu nun 67% o que equivale a unha taxa anual de declive do -8,9%.

• O desempeño reprodutor rexistrado nunha mostra de 62 territorios nas illas de Sálvora e O Faro foi alto (media ± desviación típica = 1,26 ± 1,08 polos a voar por territorio). O 16% das parellas con territorio conseguiron sacar adiante os tres polos.

Gaivota escura (Larus fuscus)

• A poboación reprodutora foi estimada en 30 parellas, todas elas agás unha, en Sálvora.

Gaivotón (Larus marinus)

• Rexistráronse 4 parellas reprodutoras, 2 na illa Vionta e 2 na de Sálvora. As catro déronse reproducido con éxito e máis acadouse unha media de 2,25 polos por parella.

Pardela cincenta (Calonectris borealis)

• Este ano comprobouse a ocupación de tobos en Tropezas, A Perchán, Chancelos e máis nas Covas do Xermán. Os catro sitios de cría ocupados en Covas do Xermán constitúen unha nova zona de reprodución na banda oeste de Monteagudo

• Dos 32 tobos examinados, 14 (44%) presentaron evidencias de ter sido ocupados nalgún momento da tempada de cría, 9 deles (28%) por individuos reprodutores. A proporción de tobos con polos fronte o total de tobos ocupados foi do 64%

Lampareiro (Haematopus ostralegus)

• A estima do tamaño da poboación reprodutora de gabita no Parque Nacional en 2023 é de 8 parellas: 4 en Sálvora, 3 en Vionta e 1 en Viños.

Outras especies

• A garzota (Egretta garzetta) continúa a criar no illote de Briñas en Cortegada. Comprobouse a aniñamento de pato frisado (Mareca strepera) en Sagres e Vionta

SEABIRD RESTORATION DATABASE

The Seabird Restoration Database is a unique global product presenting practitioners with real world examples of active seabird restoration efforts from around the world. Click on the map at http://www.seabirddatabase.org to view the world’s active seabird restoration efforts including the ones developed at the National Park of the Atlantic Islands of Galicia


A Seabird Restoration Database recolle exemplos de actuacións de restauración de poboacións de aves mariñas realizadas en todo o mundo. Pica no mapa que aparece nese sitio se queres coñecer as que foron desenvolvidas no Parque Nacional das Illas Atlánticas de Galicia


Seguimento das poboacións de aves mariñas no Parque Nacional Marítimo e Terrestre das illas Atlánticas de Galicia. Resultados de 2022.

Munilla, I. 2022. Seguimento das poboacións de aves mariñas no Parque Nacional Marítimo e Terrestre das Illas Atlánticas de Galicia: resultados de 2022. Parque Nacional Maritimo-Terrestre das Illas Atlánticas de Galicia. Novembro 2022.


Corvo mariño (Phalacrocorax aristotelis)

• A poboación reprodutora de corvo mariño en 2022 estimouse en 843 parellas esparexidas en 12 localidades de cría. O 57% aniñou no arquipélago de Ons, o 37% no de Cíes e o 6% restante en Sálvora (Sagres, Noro, Gaivoteira e Pedra do Sargo).

• A estima de 2022 supón un lixeiro aumento en relación a 2021 (32 parellas; 3,9%). Tódalas colonias agás as da illa de San Martiño gañaron poboación con respecto de 2022.

• A estima do éxito reprodutor no Parque Nacional en 2022, estimada a partir do seguimento de 43 sitios ocupados en Sagres e Ons foi de (media ± desviación típica): 0,91 ± 1,13 polos por niño. O 54% das parellas seguidas non conseguiron sacar adiante polo ningún.

• A estima do éxito reprodutor no Parque Nacional en 2022, estimada a partir do seguimento de 39 sitios ocupados en Sagres e Ons foi de (media ± desviación típica): 0,79 ± 0,80 polos por niño.

• A análise de 83 egagrópilas indica que a dieta durante o periodo reprodutivo estivo composta maioritariamente de catro grupos de peixe: lábridos (Labridae; 43,9%), lorchos (Gobiidae; 25,6%), fanecas (Trisopterus spp., 24,4%) e pións (Atherina presbyter; 19,5%). Os bolos (Ammoditydae) só estiveron ben representados en Cíes (19.2%) Observáronse diferencias de alimentación entre os tres arquipélagos, coa dieta máis diversa en Cíes.

Gaivota patiamarela (Larus michahellis)

• A poboación reprodutora de gaivota de patas amarelas no Parque Nacional foi estimada en 6360 parellas. O 51,2% da poboación concéntrase no arquipélago de Sálvora, o 35,6% en Cíes e o 12,9% Ons. A illa de Sálvora xuntou o 43,4% das parellas do Parque,

• A caída de poboación con respecto de 2020 foi de -395 parellas (-5,8%); porén, estes datos suxiren un certo freo na caída poboacional observada nesta especie. Tódalas colonias gañaron poboación con respecto de 2022 agás as da illa de Ons que perdeu 810 parellas (-50%).

• Dende o máximo rexistrado en 2006 as gaivotas levan perdido o 80% dos seus efectivos reprodutores equivalente a unha tasa anual de incremento en porcentaxe do -9,3%.

• O suceso reprodutor rexistrado nunha mostra de 61 territorios nas illas de Sálvora e O Faro foi baixo (media ± desviación típica = 0,84 ± 1,07 polos a voar por territorio). O 56% das parellas con territorio non conseguiron sacar adiante polo ningún. As diferencias no desempeño reprodutivo entre parcelas foron considerables.

Gaivota escura (Larus fuscus)

• A poboación reprodutora foi estimada en 27 parellas, todas elas en Sálvora.

Gaivotón (Larus marinus)

• Rexistráronse 3 parellas reprodutoras, 2 na illa Vionta e 1 en Sálvora. As tres déronse reproducido con éxito.

Outras especies

• Comprobouse a aniñamento de 2 parellas de pato frisado (Anas strepera) en Sagres.

• Observouse unha agrupación colonial de 15 adultos e xuvenís de garciña branca (Egretta garzetta) no illote de Briñas (Cortegada)

Seguimento das poboacións de aves mariñas no Parque Nacional Marítimo e Terrestre das illas Atlánticas de Galicia. Resultados de 2021.

Munilla, I. e Lapeña, P. 2021. Seguimento das poboacións de aves mariñas no Parque Nacional Marítimo e Terrestre das Illas Atlánticas de Galicia: resultados de 2021. Parque Nacional Maritimo-Terrestre das Illas Atlánticas de Galicia. Outubro 2021.


Corvo mariño (Phalacrocorax aristotelis)

• A poboación reprodutora de corvo mariño en 2021 estimouse en 811 parellas. O 57% aniñou no arquipélago de Ons, o 37% no de Cíes e o 7% restante en Sálvora (Sagres, Noro e Gavoteira). A colonia máis numerosa foi Ons Norte con 377 parellas, o 46,5% das estimadas para o conxunto do Parque.

• Este ano censouse a illa de San Martiño (150 parellas) da que non se tiñan datos directos dende 2018.

• A estima de 2021 supón un lixeiro aumento en relación a 2020 (18 parellas; 1,9%) aínda que pode estar condicionado pola falla de estimas directas de San Martiño en anos anteriores. En Ons (-6,3%) e Arousa (-37%) perdeuse poboación..

• A estima do éxito reprodutor no Parque Nacional en 2021, estimada a partir do seguimento de 39 sitios ocupados en Sagres e Ons foi de (media ± desviación típica): 0,79 ± 0,80 polos por niño.

• A análise de 93 egagrópilas indica que a dieta durante o periodo reprodutivo estivo composta maioritariamente de cinco grupos de peixe: lábridos (Labridae; 41,9%), bolos (Ammodytidae; 21,5%), pións (Atherina presbyter; 20,4%), fanecas (Trisopterus spp., 20,4%) e lorchos (Gobiidae; 18,3%). Observáronse diferencias entre os tres arquipélagos, coa dieta máis diversa en Ons.

• Este ano recolléronse 2 cadáveres de corvos mariños enmallados.

Gaivota patiamarela (Larus michahellis)

• A poboación reprodutora de gaivota de patas amarelas nos 6 sectores definidos para o seguimento desta variable foi estimada en 1308 parellas.

• Estes datos suxiren un certo freo na caída poboacional observada nesta especie pois a variación interanual para o conxunto de sectores foi do 9,8% e oscilou entre o -5,6% de Muxieiros e o 43,3% de Hortas-Canabal.

• Dende a instauración deste esquema de seguimento (2011) perdeuse o 60% da poboación reprodutora de gaivota patiamarela dos sectores, o que equivale a unha taxa anual de declive do -8,8%.

• O tipo de alimento mellor representado na mostra de egagrópilas analizada (N= 155) foi o patexo (Polybius henslowii; 68,4%) seguido dos invertebrados do intermareal (21,3%) o lixo urbano (5,8%).

• O suceso reprodutor rexistrado nunha mostra de 25 territorios na illa de O Faro foi baixo (media ± desviación típica = 0,80 ± 1,00 polos a voar por territorio). A metade das parellas con territorio (52%) non conseguiron sacar adiante polo ningún.

Gaivota escura (Larus fuscus)

• A poboación reprodutora foi estimada en 27 parellas, 25 en Sálvora, 1 en Vionta e 1 en Ons.

Gaivotón (Larus marinus)

• Rexistráronse 3 parellas reprodutoras, 2 na illa Vionta e 1 en Sálvora.

Pardela cincenta (Calonectris diomedea)

• Este ano comprobouse a reprodución da pardela cincenta en tres zonas da illa de Monteagudo Tropezas, A Perchán e mais en Chancelos.

• A parella de Chancelos criou na parcela onde se instalara o sistema de atracción social en 2013. O último rexistro de cría comprobada en Chancelos é de 2015.

• Os datos recollidos en Tropezas suxiren un número elevado de polos producidos en relación ao número de sitios ocupados. Detectáronse evidencias da presencia de polos en 13 sitios (o 52% dos sitios ocupados).

Paíño europeo (Hydrobates pelagicus)

• O primeiro de xullo realizouse un censo da poboación reprodutora de paíño europeo no illote Boeiro, única colonia coñecida no Parque Nacional e que non tiña sido inspeccionada dende 2011.

• Rexistráronse evidencias de ocupación por paíños reprodutores nun total de tres sitios de niño, dous deles nas caixas-niño instaladas en 2011.

Outras especies

• Censáronse 4 territorios de gavita (Haematopus ostralegus) no arquipélago de Sálvora. Comprobouse a aniñamento de pato frisado (Anas strepera) en Sagres.

Seguimento remoto de corvo mariño

• Entre setembro de 2020 e novembro de 2021 estiveron activos seis dos oito transmisores cos que foran equipados os corvos mariños do Parque entre 2018 e 2020. Este ano non se equiparon novos exemplares. Rexistráronse en total 6155 localizacións.

• A área do polígono mínimo convexo elaborado con todas as localizacións foi de 693 km2. O vértice sur deste polígono sitúase en Oia e o punto máis ao norte en Ribeira. Os puntos máis cara ao interior situáronse en Bouzas (Vigo) e os máis ao oeste en Sagres.

• As variacións individuais na área de campo total (3,1 km2 – 176,0 km2) e na área de campo promediada por meses (1,8 km2 – 40,9 km2) foron elevadas. Os valores máis altos corresponderon aos exemplares procedentes de Cíes que mudaran a Arousa ou que realizaran desprazamentos lonxanos esporádicos.

• O solapamento entre as áreas de campo dos distintos individuos, definidas polos respectivos polígonos mínimos convexos, foi moi reducido. A zona de maior solapamento correspóndese cun pousadoiro no bico suroeste da illa de Onza.

• Agás no caso dun dos exemplares, as áreas dos polígonos mínimos convexos construídos coas localizacións emitidas dentro do espazo protexido do Parque Nacional foron máis ben cativas, e supoñen porcentaxes pequenas do espazo protexido nos distintos arquipélagos (media ± desviación típica = 2,9 ± 4,6 %).

Estado de Conservación de las aves marinas nidificantes en el Parque Nacional de las islas Atlánticas de Galicia

Parque Nacional Marítimo-Terrestre de las islas atlánticas de Galicia. 2018. Estado de Conservación de las aves marinas nidificantes en el Parque Nacional de las islas Atlánticas de Galicia.


DIAGNÓSTICO RESUMEN

Gracias a las series de censos efectuados en el Parque Nacional desde 1976 y al programa de seguimiento iniciado en 2011 ha sido posible realizar un diagnóstico consistente del estado de conservación de la mayor parte de las aves marinas consideradas. La situación actual de las especies que componen la comunidad de aves marinas nidificantes del Parque Nacional de las Islas Atlánticas de Galicia es preocupante ya que, bien sea por la magnitud de los declives observados, bien por lo reducido de sus efectivos, bien por la escasa viabilidad de sus poblaciones, todas ellas se encuentran amenazadas de extinción. Se propone que cinco especies, el cormorán moñudo (Phalacrocorax aristotelis), la gaviota patiamarilla (Larus michahellis), la gaviota sombría (Larus fuscus), el gavión atlántico (Larus marinus) y el paíño europeo (Hydrobates pelagicus) sean consideradas EN PELIGRO DE EXTINCIÓN y que la pardela cenicienta (Calonectris diomedea) sea considerada VULNERABLE.