Munilla, I. 2016. Seguimento das poboacións de aves mariñas no Parque Nacional Marítimo Terrestre das Illas Atlánticas de Galicia: resultados de 2015 e 2016. Parque Nacional Marítimo e Terrestre das Illas Atlánticas de Galicia. Decembro 2016.

RESUMEN E CONCLUSIÓNS

Corvo mariño (Phalacrocorax aristotelis)

• Os resultados do censo de tres sectores seleccionados para o seguimento da poboación reproductora de corvo mariño cristado (illa de O Faro, Xubenco-Fontenova e Sagres de Fóra) indican unha diminución do 9% respecto do censo do ano pasado. Na illa de O Faro é o valor máis baixo dos rexistrados nos últimos dez anos.
• A estima do éxito reprodutor do corvo mariño no Parque Nacional en 2016 é de (media ± desviación típica): 1,14 ± 1,06 polos por niño (N = 63 niños) mais con diferenzas moi acusadas entre os tres arquipélagos: Cíes = 0,59 ± 0,94 polos por niño; Ons = 0,82 ± 0,93; Sagres = 1,65 ± 1,06 polos por niño.
• A análise de tres mostras de egagrópilas recollidas durante o periodo reprodutor nas illas Cíes (O Faro, N= 22), Ons (Fontenova-Xubenco, N= 7) e Sagres de Fora (N= 29) suxire a existencia de marcadas diferencias espaciais na dieta dos corvos mariños. En Cíes os principais grupos son lorchos (Gobiidae) e pións (Atherina presbyter), en Ons bolos (Ammodytidae) e pións, mentras que en Sagres os máis representados nas egagrópilas foron lábridos (Labridae) e bolos. Os bolos, un alimento de gran calidade e moi importante para a conservación da especie non aparecen representados na mostra de Cíes.
• Observáronse corvos mariños no 30,2% das cuadrículas mostreadas no espazo marítimo do Parque, cunha densidade media de 8,3 corvos por cuadrícula. En conxunto, a gran maioría das observacións de corvo mariño son individuos solitarios a mergullar preto da beiramar máis tamén se obtivo un pequeno porcentaxe de observacións de bandos moi numerosos. Os bandos máis numerosos foron rexistrados en Cíes, en dúas cuadrículas da zona coñecida como “A Porta”, na beira norleste da illa de San Martiño.

Gaivota patiamarela (Larus michahellis)

• O seguimento interanual da poboación reprodutora de gaivota patiamarela indica unha diminución do 7,6% en relación ás cifras de 2015. Esta baixada é debida ao descenso ocorrido nos dous sectores de Arousa, que perderon ao redor do 20% da poboación censada no 2015. Porén os dous sectores de Cíes en zonas de acantilado e toxeira recuperaron poboación e os de Ons permaneceron estables. Os datos indican que a poboación das dunas de Cíes deixou de medrar. A estima de 2392 TAO para o conxunto de sectores supón unha redución do 27% no número total de parellas nidificantes con respecto dos datos de 2011. O declive anual equivalente para o conxunto de sectores é do -9,8%. Cos datos de 2016 reducíronse as diferenzas entre sectores nas taxas de declive.
• As taxas de incremento da poboación reprodutora de gaivota patiamarela inferidas por medio de censos parciais -en sectores escollidos- son moi semellantes ás obtidas por medio de censos completos.
• En 2015 seguimos o desenvolvemento de 30 roladas na duna de Muxieiros, 15 delas en niños ao enxoito de matas de Camariña (Corema album) e as outras 15 en niños ao descuberto. O seguimento destas roladas proporciona unha estima de produtividade para o conxunto da mostra (N=30) de (media ± dt) 0,90 ± 1,06 polos por parella (1,20 para os niños baixo camariña e 0,60 para os niños ao descuberto). Este é o terceiro ano consecutivo no que se realiza este estudo, mais o primeiro no que se atopan diferenzas.
• En 2015 observáronse en total 15 gaivotas con síntomas do síndrome de parálise , todas elas mortas. Só se atoparon gaivotas mortas en dous dos transectos: 10 no de Vionta e as outras 5 no de Monteagudo. A maioría das mortes (11 cadavres) foron rexistradas no mes de xuño. En 2016, malia que o esforzo de prospección ser máis intenso e estendido no tempo, observáronse só 3 gaivotas con evidencias claras de ter morto con síntomas de parálise.
• Según os resultados da análise de egagrópilas, en 2015 (N = 359) e 2016 (N = 141) as gaivotas patiamarelas adultas do Parque Nacional basaron a súa dieta en invertebrados mariños. Nos dous anos o alimento mellor representado é o patexo (Polybius henslowii) cunha frecuencia de aparición do 58,2% e do 45,4% respectivamente, seguido dos invertebrados do intermareal rochoso (22,3% e 26,2%). O lixo urbano estivo presente no 13,1% e o 16,3% da mostra respectivamente. Nos dous anos atoparonse diferenzas na composición das egagrópilas en función da illa, aínda que bastante máis marcadas en 2016.
• Observáronse gaivotas no 63% das cuadrículas do espazo marítimo do Parque Nacional, cunha densidade media de 27,5 aves por cuadrícula. Os máximos valores de densidade por arquipélago déronse en Sálvora (39,2 gaivotas por cuadrícula ocupada) e os máis baixos en Ons (16,6 gaivotas por cuadrícula ocupada).

Gaivota de asa escura (Larus fuscus)

• En 2016 a poboación reprodutora de Larus fuscus nas illas de Sálvora e Vionta foi de 28 TAO, 27 deles en Sálvora. A estima de 2016 coincide exactamente coa de 2015, aínda que daquela contáranse dous territorios na Vionta.
• Preto do 80% das 161 gaivotas escuras rexistradas nos censos do espazo marítimo de Parque foron observadas no mar de Sálvora durante o mes de outubro.

Gaivotón (Larus marinus)

• A estima da poboación reprodutora de gaivotón no ano 2016 é dunha parella.

Pardela cincenta (Calonectris diomedea)

• A distribución das balsas vesperáns localizadas este ano, o resultado das escoitas na illa San Martiño, e máis a inspección das colonias e sitios de cría coñecidos, indican que a área de aniñamento da pardela cincenta no Parque Nacional en 2016 continúa circunscrita ás illas de Monteagudo e San Martiño do arquipélago de Cíes.
• A estima do tamaño da poboación reprodutora de pardela cincenta no Parque Nacional en 2016 é de 19 sitios con ocupación aparente ou efectiva, 18 deles en Tropezas. Sinalar o rexistro de 3 sitios novos, todos eles en Tropezas. As escoitas na illa San Martiño indicaron a posible existencia de dous puntos de cría na mesma zona onde a especie ven sendo detectada dende 2007.
• Os datos recollidos suxiren que o ano 2016 non foi un ano bo de cría para a pardela cincenta no Parque Nacional. Nos 19 sitios ocupados rexistráronse 4 polos (21%).
• A data de partida da colonia dun deses polos foi o 4 de novembro.
• No ano 2016 a resposta das pardelas aos sistemas de atracción social instalados en Cíes foi moi semellante á dos dous últimos anos. Aparentemente, os dous lugares son visitados de cotío por un pequeno número de exemplares que poden ser tanto reprodutores como prospectores. O sitio de cría que ven sendo ocupado en Chancelos dende 2013 foi ocupado de novo este ano por unha parella reprodutora, máis o sitio foi abandonado no mes de setembro. Na Valgada non se obtiveron evidencias directas de cría.
• Nos censos do espazo marítimo do Parque mediante embarcación déronse observado 183 exemplares de pardela cincenta, máis da metade na illa de Ons. Observáronse cincentas no 13% das cuadrículas. O 82% das aves foron observadas (150 aves) no mes de outubro, que é cando se rexistraron as maiores concentracións absolutas. A densidade media foi de 3,7 aves por cuadrícula.
• O 90% das cuadrículas con observacións de pardelas cincentas correspondense con cuadrículas da banda oeste dos arquipélagos do Parque. As pardelas empregan maiormente certas zonas do espazo marítimo do Parque, patrón que semella ser máis marcado en Cíes e Ons.