Seguimento das poboacións de aves mariñas no Parque Nacional Marítimo e Terrestre das illas Atlánticas de Galicia. Resultados de 2024.

Munilla, I. 2024. Seguimento das poboacións de aves mariñas no Parque Nacional Marítimo e Terrestre das Illas Atlánticas de Galicia en 2024. Parque Nacional Maritimo-Terrestre das Illas Atlánticas de Galicia. Novembro 2024.


Corvo mariño (Phalacrocorax aristotelis)

• A poboación reprodutora de corvo mariño en 2024 estimouse en 511 parellas distribuidas en 11 localidades de cría. O 56% censouse en Ons, o 39% en Cíes e o 5% restante en Sálvora (Sagres, Noro e Pedra do Sargo).

• Contáronse 267 parellas menos que en 2023 o que supón un descenso porcentual do -34%. Os tres arquipélagos perderon poboación con respecto do ano pasado nunha proporción semellante (Cíes= -28,9%; Ons= -37,5%; Sálvora= -35,9%). Os pobres resultados do censo de 2024 inciden moi negativamente na taxa de crecemento estimada para os últimos dez anos (2014-2024) no conxunto do Parque Nacional que baixa até o -7,7%.

• A estima do desempeño reprodutivo no Parque Nacional en 2023, estimada a partir do seguimento de 31 sitios ocupados en Sagres e Ons foi de (media ± desviación típica): 0,32 ± 0,70 polos por niño. O 80% das parellas seguidas non deron sacado adiante polo ningún e non se observaron roladas de tres polos. O valor obtido este ano é o máis baixo da serie de datos ao dispor.

• A análise de 118 egagrópilas indica que a dieta durante o periodo reprodutivo estivo composta maioritariamente de cinco grupos de peixe: lábridos (Labridae; 39,0%), bogas (Boops boops; 30,5%), lorchos (Gobiidae; 27,1%), fanecas (Trisopterus spp., 22,0%) e pións (Atherina presbyter; 22,0%).

Gaivota patiamarela (Larus michahellis)

A poboación reprodutora de gaivota de patas amarelas no Parque Nacional en 2024 estimouse en 4973 parellas. Perto de dous terzos (62,9%) da poboación concéntrouse no arquipélago de Sálvora, un cuarto (26,9%) no de Cíes e o resto (9,71%) en Ons

• En 2024 cenáronse 1387 parellas menos que en 2022 (ano do último censo), un descenso porcentual do 21,8%.
No arquipélago de Sálvora a poboación inzou un 3,3%, metres que nos de Ons e Cíes perdeuse máis do 40% da poboación.

• O tamaño da poboación reprodutora en 2024 supón o 16,4% do máximo poboacional rexistrado en 2006 (N%= -83,7%; %anual= -9,6%). A maior perda ten acontecido no arquipélago de Cíes (N%= -91,6%; %anual= -12,9%) seguido do de Ons (N%= -89,8%; %anual= -11,9%) e Sálvora (N%= -67,9%; %anual= -6,1%).

• O desempeño reprodutivo rexistrado nunha mostra de 88 territorios foi baixo (media ± desviación típica = 0,78 ± 1,02 polos a voar por territorio). Apenas o 5,7% dos territorios conseguiron criar 3 polos e máis da metade (56,8%) non deron producido polo ningún.

Gaivota escura (Larus fuscus)

• A poboación reprodutora foi estimada en 32 parellas, todas elas agás unha en Vionta, estableceron territorios en Sálvora. A estima de 2024 incide na idea dunha certa estabilización da poboación reprodutora de gaivota de asa escura no Parque ao longo destes última década (2015-2024) en torno ás 25-30 parellas

Gaivotón (Larus marinus)

• En 2024 estimouse unha poboación reprodutora de gaivotón de 8 parellas, 3 na illa de Vionta e 5 na de Sálvora.

• O desempeño reprodutivo estimouse en 1,00 ± 0,71 polos a voar por parella.

Lampareiro (Haematopus ostralegus)

• A estima do tamaño da poboación reprodutora de gabita no Parque Nacional en 2023 é de 17 parellas: 11 en Sálvora, 5 en Vionta e 1 en Viños.

• As cifras deste ano duplican as obtidas en 2023 e suxiren por tanto que a pobación de gavita ten experimentado un considerable recrutamento e 2024. A curva de pooación para o período 2013-2024 suxire que a poboación pode atoparse nos comezos dunha fase de forte crecemento.

• O desempeño reprodutivo foi estimado en 1,27 ± 0,79 polos por parella.

Outras especies

• A garzota (Egretta garzetta) continúa a criar no illote de Briñas en Cortegada. Comprobouse a aniñamento de pato frisado (Mareca strepera) en Sagres.

Seguimento das poboacións de aves mariñas no Parque Nacional Marítimo e Terrestre das illas Atlánticas de Galicia. Resultados de 2023.

Munilla, I. 2023. Seguimento das poboacións de aves mariñas no Parque Nacional Marítimo e Terrestre das Illas Atlánticas de Galicia en 2023. Parque Nacional Maritimo-Terrestre das Illas Atlánticas de Galicia. Outubro 2023.


Corvo mariño (Phalacrocorax aristotelis)

• A poboación reprodutora de corvo mariño en 2023 estimouse en 778 parellas esparexidas en 11 localidades de cría. O 59% aniñou no arquipélago de Ons, o 36% no de Cíes e o 5% restante en Sálvora (Sagres, Noro e Pedra do Sargo).

• A estima de 2023 supón unha redución de 65 parellas en comparación co 2022 (-7,7%). A taxa de crecemento anual no conxunto do Parque Nacional para o período 2013-2023 é negativa (-2,12%).

• A estima do desempeño reprodutivo no Parque Nacional en 2023, estimada a partir do seguimento de 43 sitios ocupados en Sagres e Ons foi de (media ± desviación típica): 0,63 ± 0,89 polos por niño. O 60% das parellas seguidas non conseguiron sacar adiante polo ningún.

• A análise de 58 egagrópilas indica que a dieta durante o periodo reprodutivo estivo composta maioritariamente de cinco grupos de peixe: lábridos (Labridae; 43,1%), pións (Atherina presbyter; 27,6%), fanecas (Trisopterus spp., 20,7%), lorchos (Gobiidae; 15,5%), e bolos (Ammoditydae, 12,1%).

Gaivota patiamarela (Larus michahellis)

• O seguimento do tamaño da poboación reprodutora de gaivota patiamarela baseouse no reconto dos sectores de censo, que este ano xuntaron 1068 parellas.

• Dende a instauración deste esquema de seguimento en 2011 a poboación reprodutora de gaivota patiamarela nestes sectores diminuíu nun 67% o que equivale a unha taxa anual de declive do -8,9%.

• O desempeño reprodutor rexistrado nunha mostra de 62 territorios nas illas de Sálvora e O Faro foi alto (media ± desviación típica = 1,26 ± 1,08 polos a voar por territorio). O 16% das parellas con territorio conseguiron sacar adiante os tres polos.

Gaivota escura (Larus fuscus)

• A poboación reprodutora foi estimada en 30 parellas, todas elas agás unha, en Sálvora.

Gaivotón (Larus marinus)

• Rexistráronse 4 parellas reprodutoras, 2 na illa Vionta e 2 na de Sálvora. As catro déronse reproducido con éxito e máis acadouse unha media de 2,25 polos por parella.

Pardela cincenta (Calonectris borealis)

• Este ano comprobouse a ocupación de tobos en Tropezas, A Perchán, Chancelos e máis nas Covas do Xermán. Os catro sitios de cría ocupados en Covas do Xermán constitúen unha nova zona de reprodución na banda oeste de Monteagudo

• Dos 32 tobos examinados, 14 (44%) presentaron evidencias de ter sido ocupados nalgún momento da tempada de cría, 9 deles (28%) por individuos reprodutores. A proporción de tobos con polos fronte o total de tobos ocupados foi do 64%

Lampareiro (Haematopus ostralegus)

• A estima do tamaño da poboación reprodutora de gabita no Parque Nacional en 2023 é de 8 parellas: 4 en Sálvora, 3 en Vionta e 1 en Viños.

Outras especies

• A garzota (Egretta garzetta) continúa a criar no illote de Briñas en Cortegada. Comprobouse a aniñamento de pato frisado (Mareca strepera) en Sagres e Vionta

Estudio de percepción social de las aves marinas en el Parque Nacional Marítimo-Terrestre de las Islas Atlánticas de Galicia.

Trueba Ramírez, E. 2022. Estudio de percepción social de las aves marinas en el Parque Nacional Marítimo-Terrestre de las Islas Atlánticas de Galicia. Campaña de voluntariado de WWF en el Parque Nacional de las Islas Atlánticas de Galicia 2022.


CONCLUSIÓN

En atención al análisis que precede, el presente estudio concluye que la conducción de entrevistas como mecanismo de obtención de datos sobre percepción social de un problema de conservación y posibles medidas de mitigación es una técnica efectiva, siempre que se formulen adecuadamente las preguntas para la comprensión del público objetivo, se realicen entrevistas piloto y sean conducidas por personas entrenadas.

Mediante las entrevistas conducidas se concluye que, a nivel general, falta conocimiento. Es necesario promulgar los valores ecológicos del Parque, las aves marinas que nidifican o que pasan por él durante su ruta migratoria, los impactos que causa la navegación sobre las aves marinas. De igual forma es crucial informar y educar a todos quienes ingresan al Parque de la importancia de la conservación de las especies y ecosistemas que allí habitan.

Del mismo modo, se debe ahondar en los impactos que tiene la navegación sobre las aves marinas y recalcar que no se trata únicamente de la contaminación, sino que también influye sobre la ecología de diversas especies.

Un resultado muy positivo fue la percepción social que se tiene sobre la posible protección de la gaviota patiamarilla en caso de que la necesitase. A pesar de que la gaviota no goza de una buena reputación (se la suele considerar molestosa, asociada con el hurto de alimento y muy poco proclive a la extinción), existe una noción general de que toda especie que necesite protección debe ser protegida.

Seguimento das poboacións de aves mariñas no Parque Nacional Marítimo e Terrestre das illas Atlánticas de Galicia. Resultados de 2022.

Munilla, I. 2022. Seguimento das poboacións de aves mariñas no Parque Nacional Marítimo e Terrestre das Illas Atlánticas de Galicia: resultados de 2022. Parque Nacional Maritimo-Terrestre das Illas Atlánticas de Galicia. Novembro 2022.


Corvo mariño (Phalacrocorax aristotelis)

• A poboación reprodutora de corvo mariño en 2022 estimouse en 843 parellas esparexidas en 12 localidades de cría. O 57% aniñou no arquipélago de Ons, o 37% no de Cíes e o 6% restante en Sálvora (Sagres, Noro, Gaivoteira e Pedra do Sargo).

• A estima de 2022 supón un lixeiro aumento en relación a 2021 (32 parellas; 3,9%). Tódalas colonias agás as da illa de San Martiño gañaron poboación con respecto de 2022.

• A estima do éxito reprodutor no Parque Nacional en 2022, estimada a partir do seguimento de 43 sitios ocupados en Sagres e Ons foi de (media ± desviación típica): 0,91 ± 1,13 polos por niño. O 54% das parellas seguidas non conseguiron sacar adiante polo ningún.

• A estima do éxito reprodutor no Parque Nacional en 2022, estimada a partir do seguimento de 39 sitios ocupados en Sagres e Ons foi de (media ± desviación típica): 0,79 ± 0,80 polos por niño.

• A análise de 83 egagrópilas indica que a dieta durante o periodo reprodutivo estivo composta maioritariamente de catro grupos de peixe: lábridos (Labridae; 43,9%), lorchos (Gobiidae; 25,6%), fanecas (Trisopterus spp., 24,4%) e pións (Atherina presbyter; 19,5%). Os bolos (Ammoditydae) só estiveron ben representados en Cíes (19.2%) Observáronse diferencias de alimentación entre os tres arquipélagos, coa dieta máis diversa en Cíes.

Gaivota patiamarela (Larus michahellis)

• A poboación reprodutora de gaivota de patas amarelas no Parque Nacional foi estimada en 6360 parellas. O 51,2% da poboación concéntrase no arquipélago de Sálvora, o 35,6% en Cíes e o 12,9% Ons. A illa de Sálvora xuntou o 43,4% das parellas do Parque,

• A caída de poboación con respecto de 2020 foi de -395 parellas (-5,8%); porén, estes datos suxiren un certo freo na caída poboacional observada nesta especie. Tódalas colonias gañaron poboación con respecto de 2022 agás as da illa de Ons que perdeu 810 parellas (-50%).

• Dende o máximo rexistrado en 2006 as gaivotas levan perdido o 80% dos seus efectivos reprodutores equivalente a unha tasa anual de incremento en porcentaxe do -9,3%.

• O suceso reprodutor rexistrado nunha mostra de 61 territorios nas illas de Sálvora e O Faro foi baixo (media ± desviación típica = 0,84 ± 1,07 polos a voar por territorio). O 56% das parellas con territorio non conseguiron sacar adiante polo ningún. As diferencias no desempeño reprodutivo entre parcelas foron considerables.

Gaivota escura (Larus fuscus)

• A poboación reprodutora foi estimada en 27 parellas, todas elas en Sálvora.

Gaivotón (Larus marinus)

• Rexistráronse 3 parellas reprodutoras, 2 na illa Vionta e 1 en Sálvora. As tres déronse reproducido con éxito.

Outras especies

• Comprobouse a aniñamento de 2 parellas de pato frisado (Anas strepera) en Sagres.

• Observouse unha agrupación colonial de 15 adultos e xuvenís de garciña branca (Egretta garzetta) no illote de Briñas (Cortegada)

Seguimento das poboacións de aves mariñas no Parque Nacional Marítimo e Terrestre das illas Atlánticas de Galicia. Resultados de 2021.

Munilla, I. e Lapeña, P. 2021. Seguimento das poboacións de aves mariñas no Parque Nacional Marítimo e Terrestre das Illas Atlánticas de Galicia: resultados de 2021. Parque Nacional Maritimo-Terrestre das Illas Atlánticas de Galicia. Outubro 2021.


Corvo mariño (Phalacrocorax aristotelis)

• A poboación reprodutora de corvo mariño en 2021 estimouse en 811 parellas. O 57% aniñou no arquipélago de Ons, o 37% no de Cíes e o 7% restante en Sálvora (Sagres, Noro e Gavoteira). A colonia máis numerosa foi Ons Norte con 377 parellas, o 46,5% das estimadas para o conxunto do Parque.

• Este ano censouse a illa de San Martiño (150 parellas) da que non se tiñan datos directos dende 2018.

• A estima de 2021 supón un lixeiro aumento en relación a 2020 (18 parellas; 1,9%) aínda que pode estar condicionado pola falla de estimas directas de San Martiño en anos anteriores. En Ons (-6,3%) e Arousa (-37%) perdeuse poboación..

• A estima do éxito reprodutor no Parque Nacional en 2021, estimada a partir do seguimento de 39 sitios ocupados en Sagres e Ons foi de (media ± desviación típica): 0,79 ± 0,80 polos por niño.

• A análise de 93 egagrópilas indica que a dieta durante o periodo reprodutivo estivo composta maioritariamente de cinco grupos de peixe: lábridos (Labridae; 41,9%), bolos (Ammodytidae; 21,5%), pións (Atherina presbyter; 20,4%), fanecas (Trisopterus spp., 20,4%) e lorchos (Gobiidae; 18,3%). Observáronse diferencias entre os tres arquipélagos, coa dieta máis diversa en Ons.

• Este ano recolléronse 2 cadáveres de corvos mariños enmallados.

Gaivota patiamarela (Larus michahellis)

• A poboación reprodutora de gaivota de patas amarelas nos 6 sectores definidos para o seguimento desta variable foi estimada en 1308 parellas.

• Estes datos suxiren un certo freo na caída poboacional observada nesta especie pois a variación interanual para o conxunto de sectores foi do 9,8% e oscilou entre o -5,6% de Muxieiros e o 43,3% de Hortas-Canabal.

• Dende a instauración deste esquema de seguimento (2011) perdeuse o 60% da poboación reprodutora de gaivota patiamarela dos sectores, o que equivale a unha taxa anual de declive do -8,8%.

• O tipo de alimento mellor representado na mostra de egagrópilas analizada (N= 155) foi o patexo (Polybius henslowii; 68,4%) seguido dos invertebrados do intermareal (21,3%) o lixo urbano (5,8%).

• O suceso reprodutor rexistrado nunha mostra de 25 territorios na illa de O Faro foi baixo (media ± desviación típica = 0,80 ± 1,00 polos a voar por territorio). A metade das parellas con territorio (52%) non conseguiron sacar adiante polo ningún.

Gaivota escura (Larus fuscus)

• A poboación reprodutora foi estimada en 27 parellas, 25 en Sálvora, 1 en Vionta e 1 en Ons.

Gaivotón (Larus marinus)

• Rexistráronse 3 parellas reprodutoras, 2 na illa Vionta e 1 en Sálvora.

Pardela cincenta (Calonectris diomedea)

• Este ano comprobouse a reprodución da pardela cincenta en tres zonas da illa de Monteagudo Tropezas, A Perchán e mais en Chancelos.

• A parella de Chancelos criou na parcela onde se instalara o sistema de atracción social en 2013. O último rexistro de cría comprobada en Chancelos é de 2015.

• Os datos recollidos en Tropezas suxiren un número elevado de polos producidos en relación ao número de sitios ocupados. Detectáronse evidencias da presencia de polos en 13 sitios (o 52% dos sitios ocupados).

Paíño europeo (Hydrobates pelagicus)

• O primeiro de xullo realizouse un censo da poboación reprodutora de paíño europeo no illote Boeiro, única colonia coñecida no Parque Nacional e que non tiña sido inspeccionada dende 2011.

• Rexistráronse evidencias de ocupación por paíños reprodutores nun total de tres sitios de niño, dous deles nas caixas-niño instaladas en 2011.

Outras especies

• Censáronse 4 territorios de gavita (Haematopus ostralegus) no arquipélago de Sálvora. Comprobouse a aniñamento de pato frisado (Anas strepera) en Sagres.

Seguimento remoto de corvo mariño

• Entre setembro de 2020 e novembro de 2021 estiveron activos seis dos oito transmisores cos que foran equipados os corvos mariños do Parque entre 2018 e 2020. Este ano non se equiparon novos exemplares. Rexistráronse en total 6155 localizacións.

• A área do polígono mínimo convexo elaborado con todas as localizacións foi de 693 km2. O vértice sur deste polígono sitúase en Oia e o punto máis ao norte en Ribeira. Os puntos máis cara ao interior situáronse en Bouzas (Vigo) e os máis ao oeste en Sagres.

• As variacións individuais na área de campo total (3,1 km2 – 176,0 km2) e na área de campo promediada por meses (1,8 km2 – 40,9 km2) foron elevadas. Os valores máis altos corresponderon aos exemplares procedentes de Cíes que mudaran a Arousa ou que realizaran desprazamentos lonxanos esporádicos.

• O solapamento entre as áreas de campo dos distintos individuos, definidas polos respectivos polígonos mínimos convexos, foi moi reducido. A zona de maior solapamento correspóndese cun pousadoiro no bico suroeste da illa de Onza.

• Agás no caso dun dos exemplares, as áreas dos polígonos mínimos convexos construídos coas localizacións emitidas dentro do espazo protexido do Parque Nacional foron máis ben cativas, e supoñen porcentaxes pequenas do espazo protexido nos distintos arquipélagos (media ± desviación típica = 2,9 ± 4,6 %).

Seguimento das poboacións de aves mariñas no Parque Nacional Marítimo e Terrestre das illas Atlánticas de Galicia. Resultados de 2020.

Munilla, I. e Lapeña, P. 2020. Seguimento das poboacións de aves mariñas no Parque Nacional Marítimo e Terrestre das Illas Atlánticas de Galicia: resultados de 2020. Parque Nacional Maritimo-Terrestre das Illas Atlánticas de Galicia. Outubro 2020.


Corvo mariño (Phalacrocorax aristotelis)

• A poboación reprodutora de corvo mariño en 2020 estimouse en 793 parellas. O 63% aniñou no arquipélago de Ons, o 28% no de Cíes e o 9% restante en Sálvora (Sagres e Noro). A colonia máis numerosa foi Ons Norte con 412 parellas, o 52% das estimadas para o conxunto do Parque.

• A estima de 2020 supón un descenso considerable en relación a 2019 (-169 parellas; -17,6%). A maior perda en termos absolutos rexistrouse en Ons (108 parellas) e o maior declive porcentual na illa de O Faro (-41%).

• Dentro deste contexto compre destacar a pequena colonia de Noro (arquipélago de Sálvora) que duplicou o tamaño ata os 12 niños.

• A estima do éxito reprodutor no Parque Nacional en 2020, estimada a partir do seguimento de niños en Cíes e Ons foi de (media ± desviación típica): 1,00 ± 1,03 polos por niño (N = 31 niños).

• A análise de 102 egagrópilas indica que a dieta durante o periodo reprodutivo estivo composta maioritariamente de cinco grupos de peixe: bolos (Ammodytidae; 31,4%); lorchos (Gobiidae; 23,5%); pións (Atherina presbyter; 22,5%); fanecas (Trisopterus 21,6%) e lábridos (Labridae; 20,6%). Observáronse diferencias marcadas entre os tres arquipélagos.

Gaivota patiamarela (Larus michahellis)

• A poboación reprodutora de gaivota de patas amarelas estimouse en 6955 parellas. O 44,2% concéntranse no arquipélago de Sálvora, o 28,3% en Cíes e o 27,4% de Ons.

• Os resultados de 2020 supoñen un descenso alarmante con respecto de 2019 (-2218 parellas; -24,0%). As maiores derrubas en porcentaxe rexistráronse nas illas de O Faro (-50,8%) e Vionta (-37,1%). Porén, a illa de Ons experimentou unha lixeira recuperación da poboación (10,6%).

• Entre 2006, ano no que comezou o declive, e 2020 perdéronse 23.475 parellas, o 77% da poboación reprodutora daquela (taxa de declive anual= -10,0%).

• Os datos recollidos anualmente dende 2011 en 6 sectores de seguimento indican que nesta última década perdeuse o 63,6% da poboación reproductora (taxa anual de declive= -10,6%).

• Rexistráronse un total de 24 gaivotas de patas amarelas afectadas por síndrome de parálise: 13 en Arousa, 8 en Cíes e 3 en Ons. Todas, agás unha, no mes de maio.

• O tipo de alimento mellor representado na mostra de egagrópilas analizada (N= 160) foi o patexo (Polybius henslowii; 48,4%) seguido dos invertebrados do intermareal (22,0%) o lixo urbano (15,1%) e máis o alimento de hábitats terrestres (5,7%).

Gaivota escura (Larus fuscus)

• A poboación reprodutora foi estimada en 28 parellas, 27 en Sálvora e unha en Vionta.

Gaivotón (Larus marinus)

• Rexistráronse dúas parellas reprodutoras, unha na illa Vionta e outra en Sálvora.

Pardela cincenta (Calonectris diomedea)

• O seguimento da colonia de Tropezas indica que a porcentaxe de ocupación dos sitios de niño coñecidos foi alta (80%). En 13 sitios (52%) as evidencias atopadas indicaban a ocupación por parellas reproductoras.

• A taxa de ocupación por parellas con polos é semellante á de anos anteriores.

Seguimento remoto de corvo mariño

• Equipáronse catro corvos mariños con equipos de seguimento remoto GPS/GSM, dous en Ons e dous en Cíes. Entre outubro de 2019 e setembro de 2020 rexistráronse 13.172 localizacións procedentes dos sete corvos mariños que estiveron operativos. Un dos exemplares de Ons deixou de transmitir ao mes de saír.

• A área do polígono mínimo convexo elaborado con todas as localizacións foi de 1297 km2. O vértice sur deste polígono sitúase en Oia e o punto máis ao norte en Porto do Son. Os puntos máis cara ao interior foron Vigo, Sanxenxo e Boiro. Os máis afastados de terra obtivéronse 1400 m ao oeste das illas de O Faro e Onza.

• Os maiores desplazamentos corresponderon aos corvos mariños das illas Cíes e os menores aos de Sálvora. Os de Ons seguiron un padrón moi regular con desprazamentos continuados á costa do noroeste da ría de Pontevedra. Dous dos exemplares equipados en Cíes trasladáronse ás augas de Sálvora durante varios meses.

• Os datos suxiren diferencias amplias ao longo dos meses. Os maiores desprazamentos tiveron lugar no segundo trimestre do ano, no pleno do periodo reprodutor.

• As variacións individuais na área de campeo total foron moi amplas (8,9 km2 – 562 km2). Os valores máis altos foron debidos, ou ben a individuos que mudaron de arquipélago ou ben a desprazamentos lonxanos esporádicos.

• Tódolos exemplares solaparon a súa área de campeo con a lo menos outros dous conxéneres (máximo= 6; moda= 3). As zonas de maior solapamento configuran tres polígonos situados en cada un dos tres arquipélagos do Parque, o menor deles en Ons.

• A proporción de espazo protexido cuberto polas respectivas áreas de campeo individuais foi, en promedio, do 8,5% (0,2% – 25%).

Soil under dead or live organic matter systems: Effect of: European shag (Phalacrocorax aristotelis L.) nesting on soil nematodes and nutrient mineralization


Here we studied whether soil systems differ if they are under the influence of live (plants) or dead organic matter systems (nest) in terms of C and N mineralization, microbiological characteristics and nematode trophic group structure. We analyzed physicochemical and microbiological properties of soils inside and outside nests of the European shag (Phalacrocorax aristotelis L.) on the Cíes Islands (NW Spain). We sampled fresh soil below dead (nests) and live organic matter (plants) (paired samples, n = 7). Soil of nests had lower organic matter and higher electric conductivity and dissolved organic C and extractable N contents than the soil of plants. Microbial biomass and activity were greater in soil of nests than in soil of plants. The abundance of nematode trophic groups (bacterivores, fungivores, omnivores and herbivores) differred between soils of nests and plants, and the soil of plants supported a more abundant and diverse nematode community. The present results points to that source of organic matter promote differences in the decomposer community, being more efficient in soil of nests because C mineralization is greater. Further, this occurred independently of the complexity of the systems, higher in the soil of plants with more groups of nematodes.


El cormorán moñudo en Galicia. Población reproductora en 2017 y método de censo.

Munilla, I.; Barros, A. 2018. El cormorán moñudo en Galicia. En, J. C. del Moral y N. Oliveira (Eds.): El cormorán moñudo en la península ibérica. Población reproductora en 2017 y método de censo, pp. 41. SEO/BirdLife. Madrid.


Se localizaron 1.408 parejas distribuidas en 58 lugares de cría, 50 de ellos con dos o más parejas. Las colonias se distribuyen a lo largo del litoral gallego al norte de Fisterra y en los archipiélagos exteriores de las Rías Baixas (Cíes, Ons y Sálvora). Cerca del 70% de la población se concentra en las Rías Baixas, donde crían 950 parejas en 7 islas, entre ellas Ons (571 parejas), San Martiño (Cíes, 100 parejas) y Monteagudo (Cíes, 99 parejas), que son los núcleos de reproducción más nutridos de la península. En el resto de la costa la mitad de la población se reparte por el tramo comprendido entre las islas Sisargas y cabo Prior, cuyas principales colonias son Cabo de Mera (70 parejas) y Gabeiras de Doniños (39 parejas). En la costa de Lugo el principal núcleo de cría es la isla de Ansarón (34 parejas). La población de Galicia representa el 74,6% de la población nidificante en la España peninsular y el 80,0% de los efectivos de la subespecie aristotelis en la península ibérica.

Censo das poboacións reproductoras de corvo mariño, gaivota patiamarela, gaivota escura e gaivotón, e seguimento remoto de corvos mariños no Parque Nacional Marítimo e Terrestre das illas Atlánticas de Galicia en 2019

Munilla, I. e Lapeña, F. 2019. Censo das poboacións reproductoras de corvo mariño, gaivota patiamarela, gaivota escura e gaivotón e seguimento remoto de corvos mariños no Parque Nacional Marítimo e Terrestre das illas Atlánticas de Galicia en 2019. Parque Nacional Marítimo e Terrestre das Illas Atlánticas de Galicia. Outubro 2019.


RESUMO

Corvo mariño (P. aristotelis)

  • A poboación reprodutora de corvo mariño no Parque Nacional en 2019 estimouse en 962 parellas repartidas en oito colonias principais. Esta poboación representa o 68% do censo galego da especie.
  • O 64% da poboación amoreouse no arquipélago de Ons, o 31% no arquipélago de Cíes e o 7% restante en Sagres. A colonia máis numerosa é Ons Norte con 581 parellas, máis da metade das estimadas para o conxunto do Parque.
  • O número de parellas censadas supón un lixeiro ascenso (69 parellas, 7,6%) con respecto dos datos de 2018.
  • Compre destacar a pequena colonia localizada en Noro (arquipélago de Sálvora) xa que esta localidade fora abandonada hai anos trala entrada do visón americano.
  • A estima do éxito reprodutor no Parque Nacional en 2019 foi de (media ± desviación típica): 0,81 ± 1,10 polos por niño (N = 73 niños), con diferenzas marcadas entre os tres arquipélagos: Cíes = 0,64 ± 1,13 polos por niño; Ons = 0,86 ± 1,15; Sagres = 0,93 ± 1,05. Un ano máis Cíes é a colonia co menor suceso.

Gaivota patiamarela (L. michahellis)

  • A poboación reprodutora de gaivota de patas amarelas no Parque Nacional en 2019 estimouse en 9173 parellas repartidas en 11 colonias principais localizadas nos catro arquipélagos do Parque. As colonias desta especie ocupan a práctica totalidade da superficie insular do Parque libre de arboredo e distribúese por tódolos illotes do Parque con vexetación herbácea.
  • Perto da metade da poboación concéntrase no arquipélago de Sálvora (4284 parellas; 46,7%), un tercio (3134 parellas; 34,2%) nas illas Cíes e o 19% restante nas illas de Ons (1743 parellas). No arquipélago de Cortegada existe unha pequena colonia de 12 parellas no illote de Briñas.
  • En comparación cos datos de 2015, ano do último censo, perdéronse un total de 1622 parellas reprodutoras (-15,0%). O arquipélago co maior desplome foi Ons (-22,3%), seguido de Sálvora (-14,9%) e Cíes (-11,0%).
  • A comparación cos datos de 2006, o ano co maior rexistro da serie de censos, amosa unha perda de 21.275 parellas, o 70% da poboación reprodutora. A taxa de declive anual equivalente foi logo do -8,8%. Existen diferenzas acusadas entre os padróns de cambio poboacional rexistrados nos tres arquipélagos ao longo da serie de censos ao dispor (1976-2019).
  • O seguimento interanual do número de territorios aparentemente ocupados nos sectores de censo repartidos polas colonias do Parque indica unha diminución da poboación reprodutora de gaivota patiamarela do 7% en relación ás cifras de 2018. O cambio foi moi heteroxéneo espacialmente, con aumentos nos sectores de O Faro e Sálvora, e caídas mesmo fortes no resto.
  • O éxito reprodutor na parcela de seguimento da illa de O Faro (Cortello do Porco) foi baixo (media ± desviación típica = 0,56 ± 0,78 polos a voar por territorio), inferior ao estimado en 2018.

Gaivota de asa escura (L. fuscus)

  • En 2019 a poboación reprodutora de Larus fuscus no Parque foi estimada en 28 parellas, catro por cima das estimadas en 2018.
  • Entre 2011 e 2019 a perda de poboación ten sido do 36,0%, equivalente ao -5,3% anual.

Gaivotón (L. marinus)

  • A estima da poboación reprodutora de gaivotón no ano 2019 é de dúas parellas unha na illa Vionta e máis a outra en Sálvora. A parella de Sálvora quitou dous polos.

Seguimento remoto de corvo mariño con transmisores GPS/GSM

  • Este ano equipáronse dous corvos mariños con equipos de seguimento remoto GPS/GSM, os dous na illa do Faro, un na subcolonia da Furna do Inferno e outro na do Estripeiral. Dos dous exemplares equipados en 2018 un deles continua a dar sinal normalmente. En conxunto rexistráronse 9462 localizacións entre xaneiro e setembro de 2019.
  • O corvo de Sagres desenvolveu a súa actividade nunha área moi reducida (polígono mínimo convexo da área de campeo = 18,3 km2) comprendida entre as illas de Sagres, o illote de Noro e a zona de O Carreiro.
  • Os corvos de Cíes desprazáronse por áreas moito máis estensas, (polígono mínimo convexo da área de campeo = 539 km2 e 384 km2) e máis utilizaron con asiduidade tanto zonas do Parque noutros arquipélagos, fundamentalmente Sálvora, como zonas fóra do Parque (Castiñeiras, illa de Arousa, Ría de Aldán e Liméns).
  • Existiron considerables diferenzas entre individuos na estensión da área de campeo e no padrón de distribución no territorio do Parque. Dun lado o individuo de Sagres cunha área de campeo moi reducida e que limita a súa actividade dentro do Parque ao arquipélago de Sálvora. Doutro, os dous individuos de Cíes cunha área de campeo que se estende pola banda esterior das rías de Vigo, Pontevedra e Arousa e que, dentro do Parque, utilizan maiormente os arquipélagos de Cíes e Sálvora.

BRIEF SUMMARY
The outcomes of the 2019 census of breeding European shags suggest a slight increase in their numbers compared to recent years; however, the breeding success of all monitored populations was rather poor. The 2019 census of breeding yellow-legged gulls indicated that the population experienced a sharp decline since the mid 2000’s thus confirming earlier observations from monitoring sectors. Lesser black-backed gulls experienced a slight increase in the number of breeding pairs; currently, this population seems to be confined to the island of Sálvora. Two male shags from Cíes were successfully deployed with GPS/GSM transmitters in early May which together with the female shag deployed in June 2018 transmitted 10,000 GPS locations from January to September 2019. GPS data showed large variations among individual shags both in range size and distribution patterns and a large overlap between individual home ranges.

Estado de Conservación de las aves marinas nidificantes en el Parque Nacional de las islas Atlánticas de Galicia

Parque Nacional Marítimo-Terrestre de las islas atlánticas de Galicia. 2018. Estado de Conservación de las aves marinas nidificantes en el Parque Nacional de las islas Atlánticas de Galicia.


DIAGNÓSTICO RESUMEN

Gracias a las series de censos efectuados en el Parque Nacional desde 1976 y al programa de seguimiento iniciado en 2011 ha sido posible realizar un diagnóstico consistente del estado de conservación de la mayor parte de las aves marinas consideradas. La situación actual de las especies que componen la comunidad de aves marinas nidificantes del Parque Nacional de las Islas Atlánticas de Galicia es preocupante ya que, bien sea por la magnitud de los declives observados, bien por lo reducido de sus efectivos, bien por la escasa viabilidad de sus poblaciones, todas ellas se encuentran amenazadas de extinción. Se propone que cinco especies, el cormorán moñudo (Phalacrocorax aristotelis), la gaviota patiamarilla (Larus michahellis), la gaviota sombría (Larus fuscus), el gavión atlántico (Larus marinus) y el paíño europeo (Hydrobates pelagicus) sean consideradas EN PELIGRO DE EXTINCIÓN y que la pardela cenicienta (Calonectris diomedea) sea considerada VULNERABLE.